जलवायु सम्मेलन, डाइनोसर र मानिस
सुन्नुहोस् मानिसहरू, प्रजातिको लोपबारे मलाई थाहा छ । मलाई बताउन दिनुहोस् । स्वाभाविक रूपमा तपाईंहरूलाई पनि थाहा छ कि लोप हुनु राम्रो कुरा होइन । तर आफैंलाई जानी-जानी समाप्त पार्ने ? सात करोड वर्षमा मैले सुनेको सबैभन्दा हास्यास्पद कुरो हो यो । हामीलाई त एउटा भन्ने बाटो छ । हाम्रो विनाशको कारण उल्का पिण्ड थियो । तर तपाईंहरूको बहाना चाहिं के ?
तपाईंहरू विनाशकारी जलवायु विपत्तितिर जाँदै हुनुहुन्छ । यस्तो अवस्थामा पनि सरकारहरू खरबौं रुपैयाँ जीवाष्म इन्धनमाथि अनुदान दिन खर्च गरिरहेका छन् । त्यो पैसाले अरू के गर्न सकिन्छ भनी सोच्नुभएको छ ? विश्वमा अहिले पनि चरम गरीबी छ । आफ्नो विनाशको लागि खर्च गर्नु भन्दा गरीबलाई सहयोग गर्नु ठूलो पुण्य कर्म जस्तो लाग्दैन तपाईंलाई ?
मलाई एकक्षण यथार्थ बोल्न दिनुस् । तपाईंलाई एउटा अद्वितीय अवसर प्राप्त भएको छ । महामारीको घाउ निको पार्न र अर्थनीति पुनर्निर्माण गर्न, मेरो एउटा सुझाव राम्ररी सुन्नुहोस् । लोप हुने बाटो कदापि नरोज्नुस् । बहाना बनाउन छोड्नुस् । आफ्नो जातिलाई लोप हुनबाट जोगाउनुस् । धन्यवाद !
स्कटल्याण्डमा २६औं अन्तर्राष्ट्रिय जलवायु सम्मेलन चलिरहेको थियो । सभाकक्षमा एक्कासी ‘डाइनोसर’ प्रवेश गर्यो । त्यो सीधै स्टेजमा गएर माइक समाएर भाषण गर्न थाल्यो । शुरूमा सहभागीहरू अत्तालिए जस्तो देखिए । तर भाषणको अन्त्यमा सबैले उठेर ताली बजाए । माथिका भनाइहरू त्यही ‘डाइनोसर’ का हुन् ।
संयुक्त राष्ट्रसंघले तयार गरी हाल सालै सार्वजनिक गरेको भिडियोमा सात करोड वर्षअघि डाइनोसर लोप भए जस्तै मानिस आफ्नै मूर्खताले जाति विनाशको दिशामा उद्यत रहेकोतर्फ संकेत गर्न खोजिएको छ । मनुष्य जातिले समयमै ध्यान दिएन भने जलवायु परिवर्तनको अहिलेको समस्याले विपत्तिको रूप लिन सक्छ । त्यसले मानव जाति नै विनाश हुने अवस्था आउन सक्छ । जलवायु सम्मेलनमा संयुक्त राष्ट्रसंघले दिन खोजेको सन्देश शायद यही हो ।
केही दशक अघिदेखि नै संयुक्त राष्ट्रसंघले पर्यावरणीय समस्यालाई महत्व दिइरहेको छ । अबका विकास निर्माणमा पर्यावरणलाई विशेष ध्यान दिनुपर्ने कुरा गरिरहेको छ । दिगो विकास लक्ष्यमा यो विषयलाई महत्वका साथ समावेश गरिएको छ । त्यसै अन्तर्गतको क्रियाकलापका रूपमा हरेक दुई वर्षमा जलवायु सम्मेलन भइरहेको छ ।
संयुक्त राष्ट्रसंघको यो पहल सकारात्मक हुँदाहुँदै पनि एउटा प्रश्न अझै अनुत्तरित छ । मनुष्य जाति के कारणले आफ्नै विनाश हुने आत्मघाती बाटोमा हिंडिरहेको छ ? यो प्रश्नमा संयुक्त राष्ट्रसंघ र सदस्य मुलुकहरू मौन जस्तै देखिन्छन् । जबसम्म यो प्रश्नमा एकमत बुझाइ हुँदैन, तबसम्म मानव प्रजातिको रक्षाको कुरा केवल कामना मात्र हुनेछ ।
